Święto Matki Bożej Różańcowej, jak mówiliśmy tydzień temu, wspomina z wdzięcznością opiekę Maryi podczas szesnastowiecznej bitwy pod Lepanto. Wtedy postanowiliśmy toczyć z pomocą Maryi nasze bitwy wewnętrzne.

W czasie słynnej bitwy morskiej ta modlitwa Maryjna była już dość znana i w użyciu od paru stuleci. Dziś, nawiązując trochę do historii, znajdziemy jeszcze więcej powodów do jej odmawiania.

W skrócie, różaniec zrodził się u Benedyktynów, rozwinął się wśród Kartuzów i osiągnął ostateczny kształt dzięki Dominikanom.

W średniowieczu spotkały się modlitewne tradycje wschodnie i zachodnie. Tradycyjne powtarzanie na Wschodzie modlitw pochwalnych zaowocowało dużym bogactwem hymnów i modlitw. Te skarby później dotarły na Zachód, gdzie odmawianie Psałterza, w formie chorału jest głęboko zakorzenione. W ok IX wieku formują się języki romańskie, które na tyle różnią się od łaciny, że aby „mens concordet voci” (żeby myśli były zgodne z głosem) wierni odmawiają znane modlitwy wyciszonym głosem, kiedy psalmy są czytane. Wschodnie chwalenie Boga łączy się więc z zachodnim odmawianiem psałterza. Oprócz „Ojcze nasz” odmawia się pozdrowienie anielskie, ale jeszcze nie formie, w jakiej je znamy dziś, tylko z obecną pierwszą częścią. W XII w., na wzór psałterza, odmawia się 150 zdrowasiek w trzech grupach, które później dzielą się w 5 podgrup po 10, poprzedzonych modlitwą Pańską i z innymi dodatkami. Wtedy pojawiają się też sznury z węzłami, aby sobie pomagać w liczeniu pacierzy.

Prowadzone jest rozważanie konkretnych treści w czasie odmawiania każdej części, jak radości Maryi, jej boleści itp.

To Kartuzi korzystali z tego psałterza Maryjnego, aby prowadzić wiernych drogami modlitwy. Podczas XIII w., stopniowo, do pierwszej części „Zdrowaś Maryjo” dodano część błagalną: „Święta Maryjo, módl się za nami”. W odpowiedzi na herezję Albigensów dopisano „Matko Boża”. Wreszcie „grzesznymi” i określenie czasu, na kiedy prosimy o modlitwę. Można powiedzieć, że „Zdrowaś Maryjo” i różaniec powstały razem.

Te szczegóły pomogą nam w docenianiu tej modlitwy, ponieważ jest ona świadectwem pobożności poprzednich pokoleń. Jest też naszym zadaniem, żeby różaniec był zawsze żywy, aby wielu poznało głębiej Chrystusa za rękę Maryi.

Ks. Horacy