Rodzeństwo bez rywalizacji, napięć, konfliktów - czy to w ogóle możliwe?

Jeśli mamy rodzeństwo lub jesteśmy rodzicami dwójki lub więcej dzieci, to dobrze znamy znaczenie powiedzenia  "kto się lubi, ten się czubi”. Wiemy, że często pomimo silnych więzi i bliskości dochodzi do wielu konfliktów i sprzeczek między rodzeństwem. Najczęstszym powodem jest rywalizacja o zainteresowanie rodziców i zwykła zazdrość. Dzieci często subiektywnie odczuwają mniejszą uwagę ze strony rodziców lub są zazdrosne o czas i uwagę, którą poświęcają oni innym dzieciom w rodzinie. Drugim ważnym powodem jest zazdrość o zdolności i talenty brata i siostry. Dotyka to zwłaszcza dzieci, które mają trudności lub rozwijają się w innym tempie. Porównywane przez innych do rodzeństwa (często porównują się same!) w swojej ocenie wypadają blado i frustracje zmieniają w atak i konflikt. Czasami zazdrość może dotyczyć posiadanej przestrzeni (pokój), przywilejów (zwłaszcza w sytuacji, gdy młodsze dzieci maja więcej przywilejów niż starsze), jedzenia lub posiadanych zabawek. Dzieci odreagowują również nierówne traktowanie i brak sprawiedliwości ze strony rodziców, jest to bardzo widoczne w sytuacji odwróconego podziału przywilejów. Dzieci odreagowują również w sprzeczkach z bratem, czy siostrą osobiste rozczarowania z kolegami, nauczycielami. Wiemy, że frustracje najczęściej rozładowujemy na osobach najbliższych. I kolejny powód, o którym często zapominamy - nuda. Brak zajęcia często zmienia się w zaczepki, kłótnie, głupie figle, które często kończą się wielką awanturą i płaczem.

Co zatem zrobić, aby nasze dzieci kłóciły się mało? Albo żeby złagodzić intensywność i burzliwość tych sprzeczek? Bardzo dużo zależy od nas i naszego podejścia do wszystkich dzieci.

• Pozwól dziecku wyrażać negatywne emocje w akceptowany sposób (na agresję się nie zgadzamy), opisuj, jakie emocje i uczucia widzisz. Pozwól dziecku mieć oczekiwania wobec rodzeństwa.
• Unikaj porównywania dzieci między sobą, nie odwołuj się do zachowania drugiego dziecka. Skup się tylko na tym jednym, jedynym dziecku - sam wiesz, jakie to bywa trudne.
• Staraj się zabezpieczać potrzeby emocjonalne każdego dziecka, wiemy doskonale, że każde dziecko ma inne wymagania i niektóre z nich są dziećmi „wymagającymi”, więcej - dawaj, w miarę możliwości, każdemu tyle zainteresowania i czasu, ile potrzebuje.
• Nie etykietuj dziecka, oceniaj konkretne zachowanie, a nie osobę.
• Nie każda kłótnia wymaga interwencji z naszej strony, jeśli nie byłeś świadkiem, nie zajmuj stanowiska zanim wysłuchasz obu stron.
• W sytuacjach niebezpiecznych naznacz granice, nie zgadzaj się na bicie i agresję.
• Zachęcaj dzieci do samodzielnego dochodzenia do zgody.
• Jeśli konflikty wynikają z nudy - pomóż dzieciom zorganizować czas, podsuwaj pomysły i kreatywne zabawy.
• Przetrwaj, często kłócące się rodzeństwo dorasta, dojrzewa i przyjaźni się w przyszłości